διάμεσος κρίκος

Η μορφή από την οποία προέρχεται κατά την εξέλιξη ενός είδους ένα νέο είδος. Ονομάζεται και ενδιάμεση μορφή ή συνδετικός κρίκος. Ο δ.κ. συνδέει φυλογενετικά το νέο είδος με τον πρόγονό του, όπως αποδεικνύεται από ανατομικές, εμβρυολογικές, οικολογικές, παλαιοντολογικές κ.ά. μελέτες. Η ανακάλυψη των δ.κ. συμβάλλει στον προσδιορισμό των εξελικτικών σχέσεων των οργανισμών, οι οποίες μπορούν να απεικονιστούν στο λεγόμενο οικουμενικό δενδρόγραμμα. Αυτό σκιαγραφεί την εξελικτική διαδρομή από τον κοινό πρόγονο όλων των οργανισμών μέχρι τις σύγχρονες μορφές. Πρόβλημα δημιουργείται στην περίπτωση ταχείας εξέλιξης, όπου παρατηρούμε –μέσω των απολιθωμάτων– την εμφάνιση μιας νέας μορφής ή ιδιότητας από κάποια προηγούμενη κατάσταση, χωρίς να έχουν προλάβει να διατηρηθούν οι δ.κ., με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εμφάνιση των φτερών των εντόμων. Όσον αφορά τον άνθρωπο, έχει πλέον εδραιωθεί η άποψη για τη φυλογενετική του σχέση με τα υπόλοιπα πρωτεύοντα, με στενότερο συγγενή του τον χιμπαντζή. Παρ’ όλα αυτά, ερωτήματα εξακολουθούν να υπάρχουν σχετικά με την εξέλιξη αυτού καθαυτού του ανθρώπινου γένους, εφόσον το αρχείο των απολιθωμάτων δεν είναι πλήρες και λείπουν αρκετοί δ.κ.